Hoe kansrijk is het integraal skillspaspoort?

Een cv is een waardeloze voorspeller van een succesvolle match. Maar wat is het alternatief? “Neem mensen aan op basis van hun skills,” zegt Hans Cremer, Programmamanager Integraal Skillspaspoort en docent/onderzoeker aan de Hogeschool van Amsterdam. “Door diploma’s meer los te laten kunnen we zien wat iemand écht kan.”

De arbeidsmarkt is georganiseerd rond diploma’s en cv’s. Ze zijn dé toegangspas tot de arbeidsmarkt. Uiteraard kun je met deze ‘traditionele’ criteria een aardig beeld krijgen van wat iemand in zijn mars heeft. Maar is de sollicitant met het beste cv ook de beste kandidaat?

“Nee”, zegt Cremer. “In een cv staat niet waar iemands echte kwaliteiten en drijfveren liggen.” Om een goede match te maken tussen werkgever en werknemer moeten we kijken naar skills.”

Uiteenlopende beroepen, dezelfde vaardigheden

Het mooie van skills: ze tonen waar iemands mogelijkheden liggen: binnen zijn of haar vak, maar óók daarbuiten. Zo kan iemand ook gematcht worden op een functie waar hij in eerste instantie niet aan had gedacht of voor is opgeleid. Dit noemen we de zogenaamde transferable skills.

Het blijkt namelijk dat je voor uiteenlopende beroepen dezelfde vaardigheden nodig hebt. Een klassiek voorbeeld is iemand die lang op hoog niveau heeft gesport. De sportprestaties zijn niet heel relevant voor een bedrijf. Het wordt pas echt interessant als je gaat kijken naar zijn of haar skills.

Ga maar na welke skills je nodig hebt voor topsport: doorzettingsvermogen, om kunnen gaan met druk en stressvolle situaties, focus op doelen, ook in lastige omstandigheden (en dat rijtje gaat nog wel even verder).

Het zijn allemaal vaardigheden waar veel werkgevers dolgelukkig van worden. Maar skills matchen vraagt wel een omslag in denken.

Nieuwe mindset nodig

Cremer: “In veel vacatures wordt een‘MBO/HBO werk- en denkniveau’ plus zoveel jaar werkervaring in een bepaalde sector gevraagd. Door dit soort criteria zie je veel geschikte kandidaten vooral niét.”

“Neem een lasser. Die moet verschillende vaardigheden hebben om veilig en nauwkeurig te kunnen werken: fijne motoriek, technische vaardigheden, veiligheidsbewustzijn, probleemoplossend vermogen. Dat zouden wel eens precies de skills kunnen zijn die ook van een operatieassistent gevraagd worden.”

Toch zal hij, op zoek naar een baan, alleen kijken naar vacatures voor ‘lasser’. Dat betekent dat hij op zoek gaat in de wereld die hij kent, naar werk dat hij al gedaan heeft.

Terwijl hij veel van zijn vaardigheden kan (her)gebruiken en inzetten in (totaal) andere functies. En dat is hard nodig: “Kennis veroudert zo snel. Er ontstaan op dit moment nieuwe beroepen waarvan we nog geen weet hebben. Hoe kunnen we dan in het verleden behaalde diploma’s als criterium hanteren voor deze nieuwe beroepen?” De eagerness to learn is daarmee volgens Cremer veel belangrijker geworden.

Betere match

Met een schreeuwend tekort aan arbeidskrachten (door krapte en doordat vraag en aanbod niet op elkaar aansluiten) zal het overstappen van baan of branche steeds vaker voor gaan komen.

Zo’n overstap kun je het beste vormgeven met de skills die mensen al in huis hebben: leg het skillspaspoort naast een baan of vacature, die ook in skills is gesteld, en je ziet precies wat iemand al kan en wat hij nog moet leren.

“Hier ligt een rol voor de onderwijsinstellingen: door heel gericht modules aan te bieden kun je sneller en effectiever scholingsroutes ontwikkelen en mensen makkelijk laten doorstromen naar andere sectoren en beroepen. Dat wordt bekostigd door de overheid als je nog student bent, vanuit budgetten of door een werkgever of aankomend werkgever.”

Verzilveren van skills

Het skillspaspoort is een middel waarmee je gedurende je hele loopbaan skills kunt bijhouden en onderbouwen. Je verzamelt als het ware bewijs van de skills die je hebt, mede gegenereerd door Artificial Intelligence.

“Er zijn nu al meerdere skillsplatformen in de markt (8vance, Skilllab, MyTalentboard, Fibonacci, etc.) waar je inzicht krijgt in jouw skills. Die platformen geven ook aanknopingspunten met bepaalde functies in de arbeidsmarkt. De platformen geven verder aan waar ontwikkelingsmogelijkheden liggen om nog beter op deze functies te kunnen matchen.”

Skillswallet

“Heb je bij een onderwijsinstelling met succes een bepaalde module afgerond, dan ontvang je een certificaat (microcredential) die wordt geregistreerd bij DUO of SURF.

Deze informatie wordt ontsloten in de zogenaamde Skillswallet, waarbij de certificaten worden vertaald naar skills volgens een eenduidige standaard (ESCO, Competent NL).

Als je vervolgens vraagt om deze informatie van de Skillswallet te zenden aan het Skillsplatform naar keuze dan is er sprake van Skillsvalidatie. De onderwijsinstelling heeft namelijk op basis van haar geaccrediteerde bevoegdheid onafhankelijk vastgesteld dat de deelnemer beschikt over bijvoorbeeld ‘plannen en organiseren’.

Als dit eerder uit de persoonlijkheidstest ook is gebleken, betekent dit een skills verificatie. Wat eveneens in de Skillswallet wordt opgenomen is validatie van Skills als erkenning van verworven skills. Regelmatig heeft men geen (relevante) diploma’s of certificaten maar wél ervaring. Dit wordt als validatie-instrument meegenomen in de wallet. Validatie van die skill óf dat je daarin een leercurve hebt doorgemaakt. Kortom: de combinatie van Skillsplatform en Skillswallet is het Integraal Skillspaspoort.”

Ook inzicht in wat mensen willen

Het skillspaspoort is dus voor meerdere dingen inzetbaar: instroom, doorstroom maar ook uitstroom.

Onderzoek laat zien dat als iemands skills goed matchen met de benodigde skills van het werk dit tot kwalitatief beter werk leidt en tevredenheid en arbeidsproductiviteit stijgen.

“Maar in het skillspaspoort staat niet alleen wat iemand kan – je leest er ook wat iemand wil. Dat laatste is een hele belangrijke. Enkel en alleen matchen op wat mensen kunnen, werkt niet. Mensen moeten het ook nog leuk vinden, wil het een succes worden.”

Aan de slag met het skillspaspoort

Vanaf welke leeftijd moeten we gaan kijken naar skills? “Dat is de vraag. Michelangelo zei: ‘Het beeld zit al in de steen. Je hoeft alleen de rest weg te halen.’ Wanneer kun je het beeld uit die steen ontwaren? Ik heb daar nog geen antwoord op. Ik heb wel met 5 havo-scholieren gesproken en oefeningen gedaan en daar kan ik al aanknopingspunten zien met bepaalde functies in het werkveld.”

“Nu is het zo dat een scholier kan kiezen uit 2230 opleidingen in het hoger onderwijs: verdeeld over 80 instellingen. Twee derde van de scholieren weet bij god niet wat ze willen studeren, dus kiezen ze maar breed. In het MBO vallen jaarlijks 30.000 studenten uit.

“Heel veel studenten weten niet waar ze goed in zijn. Als je kunt zien met welke functies je aanknopingspunten hebt dan kun je als student veel gerichter zoeken. Dat helpt studenten enorm om een eigen studiepad te kiezen. Want het is heel simpel: waar je goed in bent vind je leuk. En wat je leuk vindt daar wil je beter in worden.”

“In 2023 experimenteren we landelijk met alle arbeidsmarktpartijen met het Integraal Skillspaspoort, dus de diverse private Skillsplatformen in de markt gekoppeld aan de publieke Skillswallet om te laten zien dat een skillsbased arbeidsmarkt werkt!”

En wat betekent het integrale skillspaspoort voor mensen die in een kwetsbare situatie zitten? Wat hebben zij aan zo’n skillspaspoort?

“Het is natuurlijk afhankelijk van de situatie waarin de mensen zich bevinden”, legt Cremer uit. “Als je kijkt naar de groep mensen met een taalachterstand, zoals Oekraïners, die kunnen zich via het skillspaspoort veel beter profileren en daardoor een betere baan vinden in Nederland. Nu wordt deze groep in de regel onder hun kunnen ingezet en daardoor ook minder goed betaald. Als je Oekraïners, die vaak hoog opgeleid zijn, hun skillspaspoort in hun eigen taal laat invullen, komt de ware score naar boven. Taal is hier echt de bottleneck. Dus als je samen met een taalopleider de Nederlandse taal aanleert plus sollicitatietrainingen aanbiedt, dan heeft deze groep een zeer goed baanperspectief. In eerste instantie dachten mensen uit Oekraïne hier tijdelijk te verblijven om vervolgens terug te gaan naar hun eigen land. Inmiddels besluit een steeds groter deel om langer te blijven, ook als straks de oorlog voorbij is. Deze groep kan nu al voorbereid worden voor een plek op de Nederlandse arbeidsmarkt.”

(bron: HRtechreview.nl)

Het valt op dat er meer mogelijkheden zijn voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt dankzij het integrale skillspaspoort. Dat blijkt uit de diverse experimenten die we doen. De experimenten bestaan uit steekproeven bij diverse populaties. Deelname aan de arbeidsmarkt door mensen in kwetsbare situaties verdient gedragsverandering en een andere kijk op de huidige manier van handelen. Voorbeelden zijn jobcarving als uitstekende manier om mensen een job aan te kunnen bieden waar ze goed in zijn. Maar ook een andere kijk naar bijvoorbeeld zoiets als registratieplicht en bijscholing in de zorg. Vergelijk de skills van de mantelzorger maar met een functieprofiel als verzorgende in de zorg. Die zijn in wezen hetzelfde.

“Maar wat nu als ik in een kwetsbare situatie zit, ik heb bijvoorbeeld geen dak boven mijn hoofd. Wat heb ik dan aan een skillspaspoort?”

Cremer: “Ga gewoon beginnen! Ook als je geen dak boven je hoofd hebt. Doordat je je skills in kaart brengt, word je weer gezien als mens met kennis en kunde. Bovendien werk je zo direct aan het opbouwen van je eigen zelfvertrouwen, een soort ‘self empowering’.  Het integrale skillspaspoort helpt daarbij als middel.”

Het laatste nieuws over het integrale skillspaspoort vind je op https://www.hrtechreview.nl/dossiers/integraal-skillspaspoort